W literaturze często spotykamy postacie, które w wyniku różnych wydarzeń przechodzą znaczące metamorfozy. Jednym z najbardziej klasycznych przykładów jest Ebenezer Scrooge z „Opowieści wigilijnej” Charlesa Dickensa. Przemiana tej postaci staje się nie tylko centralnym punktem fabuły, ale również nosi przesłanie moralne, które autor chce przekazać swoim czytelnikom.
Zobacz także: „Wierność tradycji a szukanie nowych dróg” – jakie lektury odpowiadają na tezę?
Kto przeszedł znaczącą przemianę w lekturze?
Jednym z najbardziej znanych przykładów bohaterów przechodzących znaczącą przemianę w literaturze jest Ebenezer Scrooge, główny bohater „Opowieści wigilijnej” autorstwa Charlesa Dickensa. Ebenezer Scrooge przedstawiony jest jako człowiek zgorzkniały, skąpy, którego jedynym celem w życiu jest gromadzenie bogactwa. Autor ukazuje go na początku opowieści jako osobę, która nie przejawia żadnych pozytywnych emocji ani uczuć, a jedynie pogardę dla innych.
Scrooge jest uosobieniem chciwości i egoizmu. Jest wrogo nastawiony do wszystkiego, co związane z radością, współczuciem i miłością. Charles Dickens bardzo dokładnie kreśli tę postać, nie pozostawiając złudzeń co do jej moralnych niedostatków. Na samym początku „Opowieści wigilijnej” poznajemy Scrooge’a jako kogoś, kto nie ma zamiaru dzielić się ani swoim czasem, ani zasobami z innymi ludźmi. Jego stosunek do pracowników i bliskich jest zimny i odpychający.
Ta postać jednak nie pozostaje taka przez całą książkę. Scrooge przechodzi dramatyczną przemianę, która sprawia, że staje się zupełnie innym człowiekiem. Jego metamorfoza jest głównym punktem fabuły i ma ona nie tylko znaczenie narracyjne, ale też moralizatorskie. Przemiana ta sprawia, że Ebenezer Scrooge staje się symbolem możliwości odkupienia i przemiany moralnej, które są dostępne dla każdego.
Jakie były przyczyny jego przemiany?
Przyczyny przemiany Ebenezera Scrooge’a są złożone i wielowymiarowe. Przemiana zaczyna się w momencie, gdy Scrooge zostaje odwiedzony przez duchy wigilijne. Pierwszym czynnikiem, który wpłynął na jego przemianę, była wizyta ducha jego zmarłego wspólnika, Jakuba Marleya. Marley ostrzega Scrooge’a, że czeka go ten sam los, co Marleya – wieczna kara za jego chciwość i nieczułość, jeżeli nie zmieni swojego postępowania.
Scrooge nieco zaskoczony i przestraszony, zaczyna zdawać sobie sprawę z konsekwencji swojego dotychczasowego życia. Następnie zostaje odwiedzony przez trzy duchy: Ducha Przeszłych Świąt Bożego Narodzenia, Ducha Obecnych Świąt Bożego Narodzenia i Ducha Przyszłych Świąt Bożego Narodzenia. Każda z tych wizyt dostarcza Scrooge’owi ważnych lekcji i przemyśleń.
Wizyta Ducha Przeszłych Świąt Bożego Narodzenia przypomina mu młode lata, kiedy był szczęśliwszy i bardziej otwarty na innych ludzi. Scrooge widzi siebie jako młodą, radosną osobę, zanim chciwość i egoizm przejęły nad nim kontrolę. To wspomnienie wzrusza go i zaczyna dostrzegać, jak bardzo się zmienił przez lata.
Duch Obecnych Świąt Bożego Narodzenia pokazuje mu, jak wyglądają święta Bożego Narodzenia w domach różnych ludzi, w tym też jego siostrzeńca Freda i rodziny pracownika Boba Cratchita. Scrooge widzi, jak niewiele radości jest w życiu Cratchitów z powodu jego skąpstwa, ale jednocześnie dostrzega, jak wielką miłością i wzajemnym wsparciem się obdarowują. Najbardziej poruszającą sceną jest widok chorego syna Cratchita, Małego Tima, który mimo swojego stanu zdrowia, zaraża wszystkich radością i optymizmem.
Ostatecznie, Duch Przyszłych Świąt Bożego Narodzenia pokazuje mu przyszłość, w której Scrooge umiera samotnie i nieszanowany, a także los Małego Tima, który bez odpowiedniej opieki medycznej nie przeżyje kolejnych świąt. Widząc tę drastyczną wizję przyszłości, Scrooge doznaje głębokiego wstrząsu i postanawia zmienić swoje życie, aby uniknąć tego mrocznego losu.
Jakie były konsekwencje tej przemiany?
Konsekwencje przemiany Ebenezera Scrooge’a są zarówno natychmiastowe, jak i długofalowe. Po przebudzeniu się po wizytach duchów Scrooge natychmiast postanawia naprawić swoje błędy. Jego pierwszym aktem po przemianie jest ofiarowanie znaczącej darowizny na cele dobroczynne. Następnie, spotyka się ze swoim pracownikiem Bobem Cratchitem i oznajmia, że podwyższy jego wynagrodzenie, a także obiecuje pomoc dla Małego Tima w postaci dostępu do najlepszej możliwej opieki medycznej.
Scrooge staje się człowiekiem szczodrym, życzliwym i pełnym miłości. Otwiera się na ludzi, nawiązuje lepsze relacje z rodziną, szczególnie ze swoim siostrzeńcem Fredem. Od tej pory uczestniczy w świątecznych uroczystościach, które wcześniej ignorował i wyśmiewał. Jego obecność przynosi innym radość, ciepło i wsparcie, które wcześniej było dla niego obce.
Długofalowe konsekwencje przemiany Scrooge’a to zmiana jego reputacji w społeczeństwie. Z osoby powszechnie potępianej, staje się szanowanym członkiem społeczności, który dzięki swoim działaniom zasługuje na szacunek i wdzięczność innych ludzi. Jego przemiana nie dotyczy jedynie świąt Bożego Narodzenia, ale zmienia całe jego podejście do życia. Dzięki temu, jego życie nabiera nowego sensu i wartości, a on sam staje się inspiracją dla innych, pokazując, że nigdy nie jest za późno na zmianę i naprawienie swoich błędów.
Podsumowując, metamorfoza Ebenezera Scrooge’a jest przykładem głębokiej przemiany moralnej, która ilustruje, że nawet najbardziej zatwardziały człowiek może odnaleźć drogę do odkupienia i zmienić swoje życie na lepsze. Jest to także uniwersalne i ponadczasowe przesłanie, które odnosi się do wartości miłości, współczucia i szczodrości w relacjach międzyludzkich.
